นักวิจัย
ดร.ณัฏฐพร พิมพะ
ศูนย์นาโนเทคโนโลยีแห่งชาติ (NANOTEC)
สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.)
ที่มา ข้อมูลเบื้องต้น ความสำคัญของปัญหา
คุณภาพน้ำประปาสำหรับใช้ในการอุปโภคบริโภคมีความสำคัญต่อสุขอนามัยของประชาชน แม้ว่าคุณภาพน้ำประปาจะได้มาตรฐานมีความปลอดภัยสำหรับการบริโภค แต่อย่างไรก็ตามการจ่ายน้ำมาสู่ผู้บริโภคอาจจะเกิดการปนเปื้อนเนื่องมาจากระบบจ่ายน้ำ ระบบท่อประปา และถังเก็บน้ำตามที่อยู่อาศัยหรือคอนโดมิเนียม การปนเปื้อนอาจรวมถึงการเจือปนของโลหะหนัก การเกิดสนิม การสะสมของตะกอนในท่อน้ำ การสะสมของเชื้อจุลชีพที่ก่อให้เกิดโรค และไมโครพลาสติก ปัจจุบันความนิยมในการรับประทานผักและผลไม้สดเพื่อสุขภาพ เพื่อคงคุณค่าของวิตามินและแร่ธาตุที่มีประโยชน์ต่อร่างกายไว้ ได้รับความนิยมในกลุ่มผู้ใส่ใจต่อสุขภาพ ดังนั้นการล้างผักและผลไม้ด้วยน้ำสะอาดก่อนรับประทานจึงเป็นข้อแนะนำที่สำคัญเพื่อลดการปนเปื้อนของสิ่งสกปรก สารเคมี ยาฆ่าแมลง หรือเชื้อโรคที่ปนเปื้อนมากับผักและผลไม้จากขั้นตอนการเพาะปลูกหรือการเก็บผลผลิต นอกจากนี้การใช้น้ำประปาสำหรับการประกอบอาหารแม้ว่าการประกอบอาหารจะต้องผ่านกระบวนการให้ความร้อนแต่สิ่งปนเปื้อนในน้ำหลายอย่างไม่ได้สลายไปกับความร้อน ดังนั้นการใช้ระบบกรองจึงเป็นสิ่งที่ช่วยเสริมสร้างความมั่นใจในการใช้น้ำประปาของผู้บริโภคในปัจจุบันได้ อย่างไรก็ตามระบบกรองน้ำตามบ้านทั่วไปที่มีจำหน่ายในท้องตลาด มักจะมีกำลังการผลิตสูง มีขนาดใหญ่ทำให้ต้องมีพื้นที่ในการติดตั้ง และมีต้นทุนสูง ดังนั้นชุดกรองน้ำประปาแบบสวมหัวก๊อก จึงเป็นทางเลือกที่เหมาะสมเนื่องจากเป็นระบบกรองน้ำแบบง่าย สะดวก กะทัดรัด ราคาย่อมเยา สามารถใช้กรองน้ำได้อย่างมีประสิทธิภาพ เหมาะกับการใช้งานภายในครัวเรือน
สรุปและจุดเด่นเทคโนโลยี
ชุดกรองน้ำสำหรับล้างผักผลไม้ “N-Veggie Filtro” เป็นชุดกรองน้ำประปาแบบสวมหัวก๊อก สำหรับเตรียมน้ำสะอาดเพิ่มความมั่นใจในการใช้ล้างผักและผลไม้ รวมถึงการประกอบอาหาร เป็นระบบกรองแบบง่าย กะทัดรัด สามารถเลือกใช้งานให้เหมาะสมกับกิจกรรมได้ทั้งแบบการกรองน้ำและไม่กรองน้ำ (สำหรับใช้ในกิจกรรมอื่น ๆ เช่น การล้างภาชนะ) การกรองน้ำสะอาดมีการใช้วัสดุกรองหลายชนิด ที่ใช้นาโนเทคโนโลยีเพิ่มประสิทธิภาพการกรองและปรับคุณภาพน้ำประปา ประกอบด้วย
- ไส้กรองเซรามิก “Bac Shield” ช่วยกรองสิ่งสกปรกและเชื้อโรค
- ลูกบอลเซรามิก “Bac Shield” ช่วยยับยั้งเชื้อแบคทีเรีย
- ถ่านกัมมันต์ที่ดัดแปรพื้นผิว “FerGACO” ช่วยดูดซับกลิ่นและสารอินทรีย์
- เมมเบรนนาโนคอมพอสิต “Puri Flow” ช่วยกรองไมโครพลาสติก
ชุดกรองน้ำสำหรับล้างผักผลไม้ “N-Veggie Filtro” มีอัตราการไหลของน้ำ 2-3 ลิตรต่อนาที ปริมาณน้ำที่กรองได้ 7,000-10,000 ลิตร หรือมีอายุการใช้งานประมาณ 1-2 ปี (ขึ้นอยู่กับคุณภาพน้ำ)
สถานภาพทรัพย์สินทางปัญญา
- อนุสิทธิบัตร เลขที่คำขอ 1403000751 วันที่รับคำขอ 10 กรกฎาคม 2557 เรื่อง กรรมวิธีการดัดแปรพื้นผิวเซรามิกรูพรุนด้วยระบบการเคลือบแบบไหลเวียน
- อนุสิทธิบัตร เลขที่คำขอ 2303001688 วันที่รับคำขอ 22 มิถุนายน 2566 เรื่อง ไส้กรองเซรามิกสำหรับบำบัดไอออนของเกลือที่ละลายอยู่ในน้ำและกรรมวิธีการเตรียมไส้กรองเซรามิกดังกล่าว
- อนุสิทธิบัตร เลขที่คำขอ 2403001558 เรื่อง กรรมวิธีการเตรียมคอมโพสิตเซรามิกนาโนเมมเบรนด้วยวิธีการจุ่มเคลือบและสเปรย์พ่น สำหรับใช้เป็นวัสดุกรองระดับอุลตราฟิลเตรชัน
สถานภาพของผลงานวิจัย
- ผลการทดลองระดับห้องปฏิบัติการได้รับการพิสูจน์ว่าเป็นไปได้: มีการทดสอบวัสดุกรองแต่ละชนิดถึงประสิทธิภาพในแต่ละด้าน
- ต้นแบบระดับห้องปฏิบัติการได้ถูกทดสอบในสภาวะจำลอง: มีการทดสอบประสิทธิภาพของชุดกรองสำหรับล้างผักผลไม้กับน้ำประปา ที่มีคุณภาพน้ำต่างกัน 2 ชนิด
ความร่วมมือที่เสาะหา
- เสาะหาผู้รับอนุญาตใช้สิทธิ

รูปแสดงลักษณะชุดกรองน้ำสำหรับล้างผักผลไม้

รูปแสดงการกรองน้ำของชุดกรองน้ำสำหรับล้างผักผลไม้

รูปแสดงวัสดุกรองชนิดต่าง ๆ ในชุดกรองน้ำสำหรับผักผลไม้